شناخت کامل انواع کارتن‌های موجود در ایران

 کارتن‌ها از محبوب‌ترین بسته‌بندی‌ها هستند زیرا ضمن محافظت بسیار خوب از کالاها می‌توانند به خوبی در جلب نظر مشتریان تأثیرگذار باشند و در شناسایی برند و افزایش فروش تأثیر بسزایی بگذارند. کارتن لمینتی نمونه بارز این کارتن‌ها است که با قابلیت‌های خود در زمینه جلب مشتریان و افزایش فروش، به پر کاربردترین نوع بسته‌بندی برای کالاها تبدیل شده است. در ادامه شما را با با انواع مدل کارتن آشنا خواهیم کرد و به مقایسه کارتن‌های لمینیتی با سایر کارتن‌ها می‌پردازیم.

کارتن‌ها بر اساس شکل، ساختار و کاربردهایی که دارند در انواع مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند. کارتن لمینتی نیز یکی از انواع کارتن است که ساختار و کاربرد منحصر به فردی دارد. پیش از پرداختن به ویژگی‌های کارتن لمینتی با انواع کارتن‌های موجود برای بسته‌بندی کالاها بر اساس کاربرد و ساختار آن‌ها آشنا شده و در ادامه به مقایسه کارتن لمینتی با سایر کارتن‌ها می‌پردازیم.

معمول‌ترین و ساده‌ترین نوع کارتن است. در واقع می‌توان آن را پایه ساخت و تولید تمام کارتن‌ها نامید. این کارتن‌ها به این دلیل به عنوان فلوت شناخته می‌شوند که در ساختار آن‌ها از ورق‌های کنگره‌دار و موجی شکل استفاده می‌شود. به کنگره‌هایی که بر روی این ورق‌ها وجود دارند فلوت گفته ‌می‌شود که که بر اساس گام‌های فلوت در انواع مختلف دسته‌بندی می‌شوند. A ،B ،C ،E و F انواع فلوت بر اساس گام هستند. تفاوت این کارتن‌ها در تعداد گام‌های فلوت در هر متر از ورق کارتن است. به عنوان مثال کارتن‌های با فلوت A در هر متر از ورق کارتن ۳۶ کنگره دارند. در واقع گام‌های فلوت در این کارتن‌ها نشان دهنده میزان دوام و مقاومت آن‌ها به حساب می‌آید.

کارتن‌های سینگل فیس یکی دیگر از انواع کارتن‌های مورد استفاده برای بسته‌بندی محصولات هستند که ویژگی‌های مشترکی با کارتن لمینتی دارند. این نوع از کارتن‌ها دارای ساختار چند لایه هستند. به این ترتیب که معمولا این کارتن‌ها دارای ۳ لایه در ساختار خود هستند. ساختار کارتن‌های سینگل فیس که آن‌ها را از سایر مدل‌های کارتن متمایز می‌کند به این شکل است که دو لایه‌ی صاف یک لایه شیاردار را در بین خود احاطه کرده‌اند. در واقع ورق فلوت در ساختار این کارتن در بین دو لایه ورق صاف قرار گرفته است.

کارتن‌های سینگل فیس از نظر نوع مواد اولیه‌ای که برای ساخت و تولید کارتن مورد استفاده قرار می‌گیرد با کارتن‌های معمولی تفاوتی ندارند و تفاوت آن‌ها در کیفیت مواد اولیه‌ای است که برای ساخت آن‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد و نقطه تمایز این کارتن‌ها با سایر کارتن‌ها است. کارتن‌های سینگل فیس رولی و کارتن‌های سینگل فیس صفحه‌ای دو نوع مختلف این کارتن‌ها محسوب می‌شوند.

تولیدکنندگان و صاحبان صنایع در زمان انتخاب و خرید کارتن برای بسته‌بندی کالاها و محصولات خود، کارتن‌هایی را انتخاب می‌کنند که مانند کارتن لمینتی از دوام و استحکام بالایی برخوردار باشد. کارتن‌های چندلایه نمونه‌ای از کارتن‌های با استحکام بالا هستند که به دلیل برخورداری از این ویژگی بسیار پرکاربرد و محبوب هستند. به همین دلیل از این نوع کارتن‌ها برای بسته‌بندی و حمل و نقل محصولات و کالاهای بزرگ و سنگین مانند لوازم خانگی استفاده می‌کنند. مقاومت بیشتر، وزن بالاتر، میزان تحمل بالا در برابر ضربه و مقاومت در برابر تغییر شکل از مهم‌ترین ویژگی‌های این کارتن‌ها به حساب می‌آید.

کارتن‌های چند لایه با توجه به تعداد لایه‌هایی که برای تولید آن‌ها به کار رفته و همچنین نوع و جنس ورقی که برای هر یک از لایه‌ها بکار گرفته شده است، دارای کیفیت‌های متفاوتی هستند که بر روی کاربرد آن‌ها تأثیر می‌گذارد. به عنوان مثال از کارتن‌هایی که تعداد لایه‌های بیشتری دارند و از مواد اولیه با کیفیت برای ساخت لایه‌های آن استفاده شده است برای بسته‌بندی محصولات بزرگ و سنگین مانند یخچال استفاده می‌کنند.

کارتن آسپتیک مانند کارتن لمینتی بسیار پرکاربرد است با این تفاوت که حوزه‌های استفاده‌ آن‌ها مشترک نیست. به کارتن‌هایی که برای بسته‌بندی نوشیدنی‌ها و انواع آب میوه مورد استفاده قرار می‌گیرد کارتن‌های آسپتیک گفته می‌شود. در ساخت این کارتن‌ها از ورق‌های آلومینیوم و پلی اتیلن برای پوشش درون بسته‌بندی استفاده می‌شود. این کارتن‌ها برای بسته‌بندی و عرضه محصولات لبنی و انواع نوشیدنی بسیار مناسب هستند زیرا می‌توانند به خوبی از محتویان درون خود محافظت کنند. وزن کم و عمر و دوام زیاد از ویژگی‌های این نوع از کارتن‌ها است.

این کارتن‌ها دارای ساختار ۶ لایه هستند که یک لایه از جنس آلومینیوم و یک لایه از جنس پلی اتیلن دارند. این لایه‌ها خواص و کیفیت محتویات درون بسته‌بندی را حفظ کرده و از ورود هرگونه آلودگی به داخل جلوگیری می‌کنند و به این ترتیب برای مدت طولانی از محتویات خود محافظت می‌کنند.

کارتن‌های تاشو مانند کارتن لمینتی بسیار پرکاربرد هستند و تقریبا همه ما نمونه‌ای از این کارتن‌ها را در فروشگاه‌ها و رستوران‌ها دیده‌ایم. این کارتن‌ها برای بسته‌بندی محصولات و مواد غذایی در رستوران‌ها و فروشگاه‌ها استفاده می‌شوند. جعبه‌های پیتزا یکی از بهترین نمونه‌های این نوع کارتن‌ها هستند که برای بسته‌بندی پیتزا و ارسال آن برای مشتریان مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کارتن‌ها از وزن کم و قیمت ارزان و مقرون به صرفه برخوردار هستند به همین دلیل صاحبان فروشگاه‌ها و رستوران تمایل زیادی به استفاده از آن‌ها دارند. حمل و نقل آسان و امکان آماده‌سازی سریع آن‌ها در محل از دیگر ویژگی‌های کارتن تاشو است که بر محبوبیت آن افزوده است.

کارتن‌های دایکاتی در واقع همان کارتن‌های معمولی هستند و از نظر ظاهر تفاوتی در آن‌ها به چشم نمی‌خورد. عاملی که باعث تفاوت و تمایز آن‌ها نسبت به سایر مدل‌های کارتن می‌شود، استفاده از دستگاه‌های مخصوص برای تولید کارتن‌های دایکاتی است. کارتن‌های دسته‌دار، کارتن‌های تلسکوپی، کارتن‌های سوراخ‌دار و غیره که کارتن‌های پر مصرف محسوب می‌شوند، به این روش تهیه و تولید می‌شوند. همچنین برای ارسال کالاهایی که از طریق خرید اینترنتی سفارش داده می‌شوند نیز از این نوع کارتن‌ها استفاده می‌کنند. ظاهر شکیل و ساختار دقیق و بدون عیب در کنار امکان چاپ طرح‌های جذاب بر روی کارتن، از ویژگی‌های مهم این کارتن‌ها به حساب می‌آید.

این کارتن‌ها که بیشتر برای مصارف تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرند کارتن‌هایی هستند که ساختاری ساده با ظاهری راه راه دارند که به کارتن‌های مونو معروف شده و شناخته می‌شوند.

تقریبا همه ما با این کارتن‌ها در فروشگاه‌های مختلف مواجه شده‌ایم. این کارتن‌ها به نحوی طراحی می‌شوند که یک قسمت شبیه به پنجره بر روی آن‌ها قرار دارد و می‌تواند محصول درون بسته‌بندی را بدون نیاز به بازکردن آن به نمایش بگذارد. در واقع هدف اصلی از طراحی این کارتن‌ها همین است که مشتری بدون نیاز به باز کردن بسته‌بندی قسمتی از محصول و شکل و شمایل آن‌ را مشاهده کند. اسباب‌بازی‌ها، لوازم آرایشی، بهداشتی و تزئینی در این کارتن‌ها بسته‌بندی می‌شوند.

این کارتن‌ها که با نام پلاست شیت، پلاست پک، هالو پروفیل شیت و کروگیت پلاستیک نیز شناخته می‌شوند از پروفیل در تهیه آن‌ها استفاده شده است. از اتصال دو ورق پلاست همراه با صفحه‌های بسیار باریک به صورت عمودی کارتن‌های پلاست تولید و تهیه می‌شوند. قابلیت بازیافت بسیار بالا یکی از ویژگی‌های منحصر به فرد این کارتن‌ها است که به همین منظور در بسیاری از صنایع به عنوان کارتن برای بسته‌بندی مورد استفاده قرار می‌گیرند. یکی از ویژگی‌های مهم این نوع از کارتن‌ها مقاومت بسیار بالای آن‌ها در برابر تغییرات دمایی در بازه دمایی ۲۰ تا ۸۰ درجه است.

و اما نوبت به بررسی ویژگی‌های کارتن لمینتی می‌رسد. در ساخت و تولید کارتن‌ها ورق‌های فلوت C و E به دلیل استحکام و مقاومت خوبی که دارند از بیشترین کاربرد برخوردار هستند. اما مشکلی که این ورق‌ها ایجاد می‌کنند این است که کنگره‌های ورق فلوت آن‌ها سطح ناهمواری ایجاد می‌کند که نمی‌تواند برای چاپ طرح و رنگ‌های جذاب مورد استفاده قرار بگیرد. به همین دلیل از فرایند لمینت کردن استفاده می‌شود تا تولیدکنندگان بتوانند طرح و رنگ مورد نظر برای بسته‌بندی محصول خود را بر روی کارتن ایجاد کنند.

یکی از فرایندهایی که در تولید کارتن مورد استفاده قرار می‌گیرد، فرایند لمینت کردن است که هدف اصلی آن ایجاد طرح و رنگ جذاب بر روی دیواره خارجی کارتن و بسته‌بندی است که نتیجه این فرایند تولید کارتن لمینتی خواهد بود. در این فرایند ابتدا طرح و رنگ مورد نظر بر روی یک ورق از جنس گلاسه یا مقوا توسط دستگاه افست با کیفیت بالا چاپ شده و سپس با استفاده از چسب سیلیکات یا صحافی با سلفون به روی دیواره خارجی کارتن می‌چسبد. پس از فرایند لمنیت کردن و چسباندن طرح چاپی بر روی ورق کارتن، ورق‌ها برای شکل گرفتن وارد باقی مراحل تولید می‌شوند.

فرایند لمنیت کردن کارتن از دو نظر حائز اهمیت است. لمینت کردن در وهله اول باعث می‌شود که بسته‌بندی از یک طراحی و ظاهر جذاب برخوردار باشد که بتواند برند را به خوبی معرفی کرده و در جلب نظر مشتریان تأثیرگذار باشد. در وهله دوم لمینت کردن کارتن باعث می‌شود که لایه اضافه بر روی کارتن ایجاد شود که نتیجه آن افزایش میزان مقاومت و دوام کارتن در برابر عوامل فیزیکی و تغییرات محیطی خواهد بود.

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های کارتن لمینتی این است که حمل و نقل کالاها و محصولات را تسهیل می‌کند و از کیفیت و کمیت کالاهایی که درون بسته‌بندی قرار دارند به نحو احسن محافظت می‌کنند. بسته‌بندی شکیل و جذاب یکی از مواردی است که تا میزان ۷۰ درصد می‌تواند در انتخاب یک کالا یا محصول توسط مشتری تأثیرگذار باشد. کارتن لمینتی یکی از بهترین انواع بسته‌بندی به حساب می‌آید که با ویژگی‌های خود می‌تواند تأثیر زیادی در جلب نظر مشتریان و بالابردن احتمال انتخاب کالا توسط آن‌ها داشته باشد.

عدم محدودیت در چاپ طرح و رنگ‌های جذاب، وزن کم، دوام بسیار خوب و بالا، قابلیت بازیافت بسیار خوب از جمله ویژگی‌هایی است که کارتن لمینتی را به یکی از گزینه‌های ایده‌آل و مناسب برای بسته‌بندی انواع کالا تبدیل می‌کند. دوام و کیفیت بالای این کارتن‌ها در شرایط مختلف یکی از ویژگی‌هایی است که می‌تواند هزینه‌ها‌ی حمل و نقل و نگهداری از کالاها را تا حدود زیادی کاهش دهد.

تولید انواع کارتن لمینتی با مراحل تولید سایر کارتن‌ها مشابه است و تنها تفاوت آن‌ها در مرحله قبل از برش ورق‌ها است. به این معنی که در تولید کارتن لمینتی ابتدا طرح مورد نظر چاپ و بر روی کارتن چسبیده می‌شود و سپس ورق کارتن وارد باقی مراحل تولید می‌شود.

• مرحله اول طراحی طرح مورد نظر برای چاپ روی کارتن
• طراحی خط تیغ بر روی کارتن
• ساخت قالب اختصاصی برای چاپ طرح مورد نظر
• مرحله چهارم مربوط به گرفتن زینک است
• چاپ پوستر که معمولا طرح مورد نظر روی مقوای ۱۸۰ گرم پشت طوسی و یا مقوای گلاسه انجام می‌شود
• در این مرحله یک لایه سلفون بر روی مقوای چاپ شده کشیده می‌شود
• در مرحله هفتم فرایند لمنیت کردن یا چسباندن پوستر به روی کارتن انجام می‌شود
• در مرحله هشتم تیغ زدن و دایکات ورق‌های کارتن انجام می‌شود
• در این مرحله لب چسب یا منگنه کارتن انجام می‌شود
• و در مرحله آخر فرایند تولید تکمیل شده و کارتن شکل اصلی خود را پیدا می‌کند

تولید کارتن‌های لمینتی نسبت به تولید سایر کارتن‌ها از پیچیدگی‌ها و دردسرهای بیشتری برخوردار است و فرایند تولید آن کمی طولانی و زمان‌بر خواهد بود. زیرا برای تولید این نوع کارتن‌ها ابتدا باید طرح و رنگ مورد نظر برای چاپ مشخص شده و بر روی یک مقوا یا گلاسه به صورت جداگانه چاپ شده و بر روی آن سلفون کشیده شود. سپس در این مرحله طرح آماده شده به وسیله فرایند لمینت به ورق کارتن مورد نظر بچسبد. پس از لمینت کردن، تازه فرایند شکل‌دهی و تولید کارتن آغاز می‌شود. اما ویژگی‌‌های کارتن لمینتی باعث شده است که بسیاری از تولیدکنندگان تنها این نوع کارتن را برای بسته‌بندی کالاهای خود انتخاب کنند.

در مقایسه کارتن لمینتی با سایر کارتن‌ها این مزیت‌ها وجود دارد:

• استحکام بالاتر نسبت به سایر کارتن
• امکان انجام چاپ طرح‌های جذاب با کیفیت بالاتر
• شکل جذاب و شکیل‌تر کارتن نسبت به سایر انواع
• دقت بالاتر در مراحل تولید که نتیجه آن تولید یک کارتن بی‌نقص است

در این مقایسه تنها عاملی که یک برتری نسبی به سایر کارتن‌ها در برابر کارتن لمینتی می‌دهد قیمت تمام شده آن‌ها است. از آنجایی که در فرایند تولید کارتن لمینتی فرایندهای اضافی مانند چاپ طرح و لمینت کردن وجود دارد، بدون شک قیمت تمام شده آن نسبت به کارتن‌های دیگر بیشتر خواهد بود.

کارتن لمینتی در واقع از چسباندن دو جنس متفاوت از مقوا تولید می‌شود که در انواع مختلفی در دسترس است. برای چاپ طرح بر روی کارتن‌ها لمینتی معمولا از مقواهای پشت طوسی یا مقواهای گلاسه استفاده می‌کنند. مقواهای زیری که مقوای چاپی بر روی آن چسبانده می‌شود معمولا از نوع مقواهای ۲، ۳ و ۵ لایه هستند تا دوام و استحکام خوبی برای کارتن و بسته‌بندی ایجاد کنند و بتوانند به خوبی از محتویات درون بسته‌بندی محافظت نمایند. انواع کارتن لمینتی بر اساس مقوایی دسته‌بندی می‌شوند که به عنوان لایه اصلی مورد استفاده قرار می‌گیرد و شامل انواع زیر است.

Eفلوت، Bفلوت و Cفلوت سه کلاس اصلی هستند که این نوع کارتن‌ها بر اساس آن تولید می‌شوند. عاملی که این سه کلاس را از یکدیگر متمایز می‌کند، تعداد گام‌های ورق فلوت (کنگره‌دار) به عنوان لایه میانی است. این کارتن‌ها از ۳ لایه تشکیل شده‌اند که یک لایه به عنوان ورق فلوت و لایه دیگر به عنوان لایه فیس است. لایه چاپی به عنوان لایه سوم بر روی لایه فلوت چسبانده می‌شود.

مانند کارتن‌های سینگل فیس در همان سه کلاس تولید می‌شوند و تفاوتی که با نوع سینگل فیس دارند در تعداد لایه‌های تشکیل دهنده آن است. در این نوع کارتن لمینتی ۳ لایه وجود دارد. یعنی شاهد یک لایه فلوت و ۲ لایه فیس هستیم که لایه چاپی به عنوان لایه چهارم بر روی یکی از فیس‌ها چسبانده می‌شود.

مانند انواع قبلی دارای ساختار لایه‌ای هستند با این تفاوت که در ساختار آن‌ ۲ لایه به عنوان فلوت و ۳ لایه به عنوان فیس وجود دارد که دو لایه فلوت را در میان خود جای داده‌اند. در این مدل لایه چاپی به عنوان لایه ششم بر روی یکی از فیس‌ها می‌چسبد.

دوام و استحکام بالا، قابلیت محافظت بسیار خوب و در سطح بالا از محصولات درون بسته‌بندی، قیمت ارزان و مناسب، حمل و نقل و نگهداری آسان و امکان چاپ طرح‌های جذاب به منظور جلب نظر مشتریان و افزایش درآمد حاصل از فروش محصولات از ویژگی‌های کارتن لمینتی است که باعث شده است این نوع از کارتن‌ها به یکی از محبوب‌ترین و پرکاربردترین‌ها در دنیا برای بسته‌بندی محصولات تبدیل شوند. از آنجا که درصد زیادی از احتمال انتخاب یک کالا توسط مشتریان به جذابیت بسته‌بندی آن بستگی دارد کارتن‌های لمینتی شرایطی را فراهم کرده‌اند که فروشندگان و تولید کنندگان بتوانند این کار را به بهترین نحو انجام داده و به درآمد و سود بالایی دست پیدا کنند. ویژگی‌های این کارتن‌ها می‌تواند شرایطی را فراهم کند که تولیدکنندگان بتوانند با صادرات محصولات، موفقیت خود را بازارهای بین‌المللی نیز تضمین کنند.